Voorafgaande aan de molenontmoetingsavond op 30 september 2021 te Spoordonkse Watermolen in Oirschot, hebben het bestuur en de adviesraad van Molenstichting Noord-Brabant afscheid genomen van bestuurslid Driek van de Vondervoort en voorzitter Fons Naterop.
Afscheid van Driek van de Vondervoort.
In 2004 is Driek van de Vondervoort voorzitter geworden van de Molenstichting. In die tijd lagen er een hoop uitdagingen zowel intern als extern.
Extern werd het draagvlak verbeterd in onze grote provincie zoals Noord-Brabant door o.a Het Brabants Molenweekend te organiseren om zo onderlinge banden te smeden en te versterken.
En intern werd de structuur verbeterd door het instellen van het bestuur, bestaande uit louter bestuurders en de adviesraad bestaande uit molenaars en molenkenners.
In 2009 heeft Driek de voorzittershamer overgedragen aan Fons Naterop en is als bestuurslid verder gegaan. Na vele jaren van tomeloze inzet voor de Brabantse molens heeft Driek op 30 september 2021 afscheid genomen van Molenstichting Noord-Brabant. Namens de stichting heel hartelijk dank voor jouw 17 jaar lange inzet!
Afscheid van Fons Naterop.
In 2009 is Fons Naterop aangetreden als voorzitter van Molenstichting Noord-Brabant. Ook voor deze voorzitter lagen er vele uitdagingen.
Het aanpakken van het achterstallig onderhoud van vele Brabantse molens was een van de uitdagingen. En met het aanstellen van molenconsulent Marloes van de Hei werd het voor molenaars makkelijker om voor hun gewenste restauraties de eventuele subsidies daarvoor in kaart te brengen en te ontvangen.
Onder leiding van de Molenstichting Noord-Brabant is een groot onderzoek gedaan naar de biotoop van alle windmolens in Brabant. Dit omvangrijke rapport is een belangrijk wapen in de strijd tegen het alsmaar verslechteren van biotopen van diverse windmolens in Brabant.
Op 30 september 2021 hebben wij afscheid genomen van Fons. Zeer erkentelijk zijn wij voor zijn verdienste voor de Molenstichting en het feit dat het behoud van de Brabantse molens weer een grote stap verder is gebracht. Fons heel hartelijk dank voor meer dan 10 jaar voorzitterschap!
Molenontmoetingsavond
Op 30 september 2021 hebben we na lange tijd weer een molenontmoetingsavond kunnen beleggen. Dit maal waren we te gast bij de Spoordonkse Watermolen te Oirschot.
De avond was druk bezocht en iedereen was blij elkaar weer te ontmoeten.
Om 19.30 starte voorzitter Jan Pommer de vergadering.
Als eerste werd er stil gestaan bij het afscheid van voormalig voorzitter Fons Naterop en van bestuurslid Driek van de Vondervoort. Ook werden de nieuwe bestuursleden Jetty Eugster en Judith Keijzers voorgesteld. Jetty zal komend jaar de voorzittershamer overnemen van Jan Pommer.
Vervolgens kreeg Nicole Bakker van de Hollandsche Molen de gelegenheid om ons bij te praten over het Molenfonds.
Riet Meijer heeft ons daarna meegenomen naar de watermolenlandschappen en hun effect op klimaatadaptatie. Dit grootschalig project van molenstichting Noord-brabant wordt gehouden met vele partners en is onderdeel van de Erfgoed Deal. Veel informatie is te vinden op onze site en ook op watermolenlandschappen.nl
Aart van Gorkum heeft de strijd om de molenbiotoop van t” Nupke in Geldrop in al zijn facetten met ons gedeeld.
Peet Wessels heeft kort de website besproken met het verzoek zoveel mogelijk informatie uit het Brabantse molenveld met haar te delen. Algemene nieuwtjes worden op de site geplaatst en ook informatie over molen restauraties zijn zeer welkom.
Als hekkensluiter heeft de eigenaar van de Spoordonkse watermolen nog kort iets verteld over zijn molen.
Riet Meijer aan het woord.
Aart van Gorkum over de windmolenbiotoop van t’Nupke.
Oud bestuurslid Bastiaan Snoek is op 13 augustus j.l overleden.
Bastiaan maakte vanaf 2009 deel uit van het bestuur van de Molenstichting in de huidige opzet. In september vorig jaar nam hij tijdens de molencontactavond te Vinkel afscheid als bestuurslid van de Molenstichting Noord-Brabant.
Wij wensen zijn familie en nabestaanden veel sterkte.
Onderwerp: Uitnodiging Molenontmoetingsavond
Beste heer/mevrouw,
Het bestuur van de Molenstichting Noord-Brabant wil u graag uitnodigen voor de jaarlijkse Molenontmoetingsavond. Deze naam geeft goed aan wat wij met deze bijeenkomst willen: een plek bieden om elkaar te ontmoeten en informatie te ontvangen en uit te wisselen over de Brabantse molens.
Dit jaar vindt de bijeenkomst plaats in de Spoordonkse Watermolen, Spoordonkseweg 128 in Oirschot.
Wij nodigen u graag uit op donderdag 30 september 2021 in Oirschot. De Molenontmoetingsavond begint om 19.30 uur. Voorafgaand aan de bijeenkomst bent u vanaf 19.00 uur in de gelegenheid om de Spoordonkse Watermolen te bezichtigen.
Hartelijke groet,
Het Bestuur van Molenstichting Noord-Brabant
J.C.M. (Jan) Pommer, Voorzitter.
Beste molenaars en anderen,
We hebben vandaag de uitspraak over het beroep tegen het besluit van de Gemeente Geldrop-Mierlo voor de bouw van een appartementen complex bij de molen ‘t Nupke, van de rechtbank binnen gekregen:
De rechtbank:
– verklaart het beroep gegrond
– vernietigt het bestreden besluit
– herroept het primaire besluit en bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde bestreden besluit
– draagt verweerder op het betaalde griffierecht van E 345 aan eisers te vergoeden
Zeer goed nieuws!
Het was lang wachten, na eerst 6 weken uitstel en toen 3 weken te laat.
Dank aan iedereen die hieraan heeft bijgedragen.
Met vriendelijke groeten,
Namens de molenaars van ‘t Nupke,
Aart van Gorkum
Lees hier het bijbehorende kranten artikel.
Robert Hoffman uit Wamel (Gelderland) is de 100e geslaagde vrijwillig watermolenaar. De feestelijke mijlpaal voor de opleiding, die in 1995 van de grond is getild, is vanmiddag (woensdag 16 juni) bereikt op de Genneper Watermolen in Eindhoven.
Hub van Erve, bestuurslid van De Hollandsche Molen en voorzitter van de examencommissie, reikte Hofman het Getuigschrift Vrijwillig Molenaar uit.
Waardering
Vereniging De Hollandsche Molen heeft volgens Van Erve veel waardering voor de watermolenaars. “Zij zijn voor het grote publiek misschien minder in beeld, maar deze vrijwilligers zijn voor het behoud van molens net zo belangrijk als windmolenaars”.
Nederland telt op het ogenblik nog ruim 100 watermolens. Zij staan langs rivieren en beken en worden door het stromende water aangedreven. De bouwwerken zijn uitsluitend te vinden in provincies waar het waterverval voldoende is om het rad in beweging te zetten: Limburg, Noord-Brabant, Overijssel en Gelderland.
Gilde verzorgt opleiding
Het Gilde van Vrijwillige Molenaars verzorgt de opleiding. Doel is deelnemers alle praktische vaardigheden en theoretische kennis bij te brengen die nodig zijn om op verantwoorde wijze met een watermolen te malen. De Hollandsche Molen neemt de examens af.
In 1995 begon het gilde met de opleiding tot watermolenaar. In 1997 vervolgens werd voor de eerste maal het examen afgenomen op de Kasteelmolen in het Limburgse Elsloo. Alle vijf kandidaten slaagden en namen op de Algemene Vergadering van De Hollandsche Molen in 1998 hun getuigschrift in ontvangst.
Foto: Uitreiking van het getuigschrift aan Robert Hoffman (foto Gerard Sturkenboom).
WATERMOLENLANDSCHAP INSPIRATIEBRON VOOR ONTWERPATELIER TIJDENS LANDSCHAPSTRIËNNALE
04-05-2021
Op maandag 26 april 2021 hebben vier ontwerpteams tijdens de Landschapstriënnale 2021 onderzocht hoe het historische watermolenlandschap van de molen van Wolfswinkel benut kan worden voor hedendaagse opgaven zoals klimaatadaptatie, natuurontwikkeling en landschapsversterking. Met de uitkomsten van het atelier geeft het Erfgoeddealproject Watermolenlandschappen een impuls aan partijen die bij de ontwikkeling van het gebied betrokken zijn.
Eeuwenlang stond er bij het Brabantse Wolfswinkel, tussen Son en Sint-Oedenrode, een dubbele watermolen aan de Dommel. Het opgestuwde water vormde het landschap, de natuur en de bodem. De molen is al decennialang verdwenen, maar in het landschap is de oude molenplaats nog te herkennen. Ook de Dommel ligt er op verschillende plekken nog (bijna) net zo bij als een eeuw geleden, al is het wel een stuk droger geworden.
HERSTEL VAN HET WATERMOLENLANDSCHAP
Het herstellen van het oude watermolenlandschap kan bijdragen aan klimaatoplossingen en waardevolle natuur, én zorgen voor een kwaliteitsimpuls van de leefomgeving. In het ontwerpatelier is onderzocht hoe dit historische landschap daarvoor kan worden ingezet. Riet Meijer, vanuit Molenstichting Noord-Brabant één van de initiatiefnemers van het Erfgoed Deal-project Watermolenlandschappen, is enthousiast over de resultaten van het ontwerpatelier. Meijer: “Vier teams hebben elk een specifiek thema onder de loep genomen, van de relatie tussen de stedelijke bebouwing van Son en het open Dommeldal tot de vraag hoe je het historische watermolenlandschap en het oude watersysteem kunt benutten om verdroging tegen te gaan en water langer vast te houden. Het was mooi om te zien dat verschillende partijen, met uiteenlopende visies en belangen, opvallend eensgezind waren over de toekomstmogelijkheden voor het gebied. Die samenwerking en uitwisseling van ideeën is denk ik een hele mooie basis voor het vervolg.”
SAMENWERKING
Bij de voorbereiding van het atelier is er vanuit het Erfgoed Deal-project Watermolenlandschappen en Klimaatadaptatie nauw samengewerkt met onder meer ARK Natuurontwikkeling, Staatsbosbeheer, de gemeenten Meierijstad en Son en Breugel, Waterschap De Dommel, Mozaïek Dommelvallei, experts, landschapsarchitecten en streekkenners. Speciaal voor het project zijn er historisch-landschappelijke verkenningen uitgevoerd en zijn er drie geocaches ontwikkeld, die het historische landschap beleefbaar maken. Vele deelnemers aan het atelier hebben daar dankbaar gebruik van gemaakt.
Beeld: De Watermolen van Wolfswinkel rond 1920 (BHIC).
PODCAST ‘VERBORGEN IN HET VOLLE ZICHT’ GELANCEERD
03-05-2021
Op 26 april presenteerde de Erfgoed Deal de podcast Watermolenlandschappen. Dat gebeurde tijdens het ontwerpatelier over Wolfswinkel op de Landschapstriënnale 2021. De podcast maakt deel uit van de podcastserie ‘Verborgen in het volle zicht’ van Simon Heijmans.
Heijmans, acteur en podcastmaker, bezoekt in die serie bijzondere plekken in Nederland die je zo voorbij zou kunnen rijden, maar waar iets staat te gebeuren. In de podcast over Watermolens gaat hij in op het bijzondere landschapstype dat door de eeuwen heen is ontstaan rondom deze bakens in het landschap, inclusief de talrijke bijzondere dieren en planten. Deze structuren worden nu hersteld om dergelijke watermolenlandschappen klimaatrobuust te maken.
BELUISTER DE PODCAST
De podcast is gemaakt in opdracht van de Erfgoed Deal, een samenwerkingsverband van dertien partners dat zich richt op de betekenis en de toekomst van erfgoed in een veranderend Nederland. Download de podcast hier.
Beeld: De rode stip is de locatie van de verdwenen watermolen bij Wolfswinkel.
GEOCACHES WOLFSWINKEL LEGGEN RIJK VERLEDEN BLOOT
02-05-2021
Samen met streekkenners heeft het Kadaster drie geocaches over de verdwenen watermolen van Wolfswinkel gemaakt. De ontwikkeling was onderdeel van het Landschapslaboratorium Datascapes tijdens de Landschapstriënnale 2021.
De geocaches over Wolfswinkel voeren deelnemers door het historische landschap van de verdwenen, gelijknamige watermolen. Op deze manier kan jong en oud een blik werpen op het verleden en ervaren hoe digitale (historische) data helpen om de rijke verhalen van het landschap te ontdekken.
GEOCACHES DOWNLOADEN
Een geocache is een app waarmee je buiten, met de GPS van je smartphone, routes kunt lopen en onderweg vragen beantwoordt. Een moderne puzzeltocht dus. Wie de route goed loopt, vindt uiteindelijk een verborgen logboek. Meer informatie of de geochaches van Wolfswinkel downloaden? Klik hier.
Beeld: Het watermolenlandschap bij Wolfswinkel (foto: Hans Bleumink).
Vieren dat het Gilde al 50 jaar molenaars opleid, het ambacht uitdraagt, molenaars verbindt en door verjonging werkt aan behoud voor de toekomst.
In aanloop naar ons 50-jarig Jubileum in 2022 verschijnt er dit jaar elk kwartaal een Jubileum Nieuwsbrief. In het Jubileumjaar zelf verschijnt er zelfs maandelijks een nieuwsbrief met alle activiteiten georganiseerd per afdeling in hun molenmaand.
1. Recordpoging
Op 9 April 2022 willen we de aandacht vestigen op het ambacht van molenaar door zoveel mogelijk molenaars aan het werk te hebben en dus zoveel mogelijk molens tegelijk te laten draaien. We willen er een heuse wereldrecord poging molen-draaien van maken. Op deze zaterdag vragen wij alle molenaars om de molen te laten draaien van 11.00 tot 12.00 en dan een selfie te nemen of een filmpje met de draaiende molen op de achtergrond. Iemand anders mag natuurlijk ook de foto of het filmpje maken. Deze foto of film van molenaar en molen wordt dan als bewijs gestuurd naar onze Gilde secretaris. Uiteraard mogen de molens langer draaien maar de recordpoging is tussen 11.00 en 12.00 uur.
Er zijn natuurlijke molenaars die actief zijn op meerdere molens. Aan hen de vraag om voor alle molens een bevriend molenaar te zoeken zodat alles kan draaien. Ook voor de molenaars die met een team werkzaam zijn op een molen de vraag om uit te kijken naar molens in de buurt waar normaal geen molenaar aanwezig is. Het doel is zoveel mogelijk molens te laten draaien!!!
Meer informatie zal volgen maar we hopen op deelname van zoveel mogelijk molenaars!
2. Afdelingsactiviteiten
Elke afdeling krijgt in het Jubileumjaar een maand de gelegenheid om leuke streekeigen molen activiteiten te organiseren.
Limburg
In april zal de afdeling Limburg aan de beurt zijn.
Er wordt een molenlied geschreven door de bekende limburgse muzikant Gé Reijnders, dat gaat de afdeling voor een blaasorkest en/of koor laten arrangeren, zodat dat op de molens ten gehore gebracht kan worden. De verwachting is dat het molenlied na de zomer klaar is.
Er wordt geprobeerd een aantal unieke watermolens van het Limburgs Landschap die momenteel zonder molenaar zijn in april 2022 een aantal keer te laten draaien, zodat collega molenaars uit alle provincies deze bijzondere molens kunnen bezoeken. Hierbij wordt gedacht aan bijvoorbeeld de Frankenhofmolen in Vaals en de Wijmarsche watermolen in Arcen. En de afdeling hoopt nog meer moleneigenaren bereid te vinden om hun stilstaande molens tijdelijk te laten draaien door gediplomeerde gildeleden. Men wil ons Jubileumjaar en het laten draaien van deze prachtige watermolens ook gebruiken om lokaal nieuwe leden te werven.
Noord-Holland
Als mensen de molens bezoeken, zijn ze vaak verbaast dat de molen “eindelijk eens draait”. Of zij beweren stellig dat er in hun woonplaats geen molen staat. De meeste nederlanders hebben last van molenblindheid. Daarom willen wij in Noord-Holland in de maand mei mensen bewust maken hoe actief onze molens draaien. Enerzijds proberen wij aansluiting te zoeken bij grote evenementen die jaarlijks plaatsvinden. Zoals bijvoorbeeld de Avondvierdaagse, waarbij veel publiek langs de posten bij de molens aandoen voor een stempel. Anderzijds willen wij enkele evenementen organiseren die zich op speciale doelgroepen richten zoals de jeugd, geschiedenis of muziekliefhebbers.
Overijssel
De Afdeling Overijssel is in juni aan de beurt. Op dit moment is men druk bezig met het plannen van activiteiten maar er kan nog geen tipje van de sluier worden opgelicht.
3. Jubileumboek
In ons Jubileumjaar gaat er een boek worden uitgegeven over het ontstaan en de geschiedenis van het Gilde. Dit boek wordt samengesteld door een aparte commissie bestaande uit: Tom Kreuning, Eric Zwijnenberg, Dick Jan Braaij, Klaas Zaal, Perdo Germes en Rick Bakker. Het boek beschrijft hoe een groep vrijwilligers zich vol enthousiasme in een onbekend avontuur stortte om het ambacht molenaar te redden.
Wat is de invloed van de vrijwillige molenaars op het molenbehoud, het molenbeheer en het ambacht molenaar. Ook de toekomst komt aan bod. En hoe blijft het ambacht van de molenaar behouden? In het boek is een bijzondere plek gereserveerd voor interviews van betrokkenen. Hun verhalen laten zien met hoeveel passie de vrijwillige molenaars dit immaterieel erfgoed bewaren.
Dit Jubileumboek zal tijdens de ALV in 2022 gepresenteerd worden. Het boek komt in de winkel te liggen en zal ook via het gilde te koop zijn. Een voorintekening actie is in de maak. Er is gekeken of het Molenaarsverhalen boek (zie vorige nieuwsbrief) gecombineerd kan worden met dit Jubileumboek, maar de aard en achtergrond van beide boeken verschilt hiervoor te veel. Voor het Jubileumboek zijn nog veel foto’s nodig en wellicht is er iemand bereid om als fotograaf op te treden. Neem hiervoor graag contact op met Tom Kreuning (secretaris@vrijwilligemolenaars.nl).
4. Oproepen
Oproep 1
Wij zijn opzoek naar foto’s van molenaars van de afgelopen 50 jaar. Heb je nog leuke foto’s van goede kwaliteit die wij mogen gebruiken voor presentaties en voor het Jubileumboek neem dan graag contact met ons op.
Oproep 2
Molenaar, heb je een leuk idee voor een gave Jubileumactiviteit op of rond jouw molen, meldt het graag bij jouw afdeling zodat het kan worden meegenomen in de feestmaand van jouw afdeling. Er is budget voor elke afdeling beschikbaar voor Jubileum activiteiten.
5. Schema van wanneer welke afdeling aan de beurt is.
Contact Jubileumcommissie
Peet Wessels (voorzitter)
E-mail: communicatie@vrijwilligemolenaars.nl
telefoon: 06-21207895