Voor moleneigenaren is het in goede staat houden van hun molens een kostbare zaak. Gelukkig zijn er diverse regelingen waarop eigenaren aanspraak kunnen maken, zodat de Brabantse molens in prima staat kunnen worden gehouden.
Subsidies voor het behoud van molens zijn onder te verdelen in twee categorieën; subsidie voor gewoon onderhoud, en subsidies voor restauraties of groot onderhoud.
Omdat goed regulier onderhoud grote restauraties kan voorkomen wordt er door de overheid vooral ingezet op regulier onderhoud. De subsidie hiervoor wordt BRIM of SIM genoemd, en bij een volledige aanvraag is de kans op toekenning zeer groot. Subsidies voor groot onderhoud of restauraties zijn niet structureel. Ook is de kans op een toekenning vele malen kleiner dan bij de onderhoudssubsidie. Tot slot zijn er (kleine) subsidies voor haalbaarheidsonderzoeken, en fondsen bij restauraties of andere projecten.
Onderhoudssubsidie voor rijksmonumenten
De onderhoudssubsidie wordt toegekend door de RCE (rijksdienst voor het cultureel erfgoed). Vaak wordt deze BRIM of SIM genoemd. BRIM staat voor Besluit Rijkssubsidiering Instandhouding Monumenten en de subsidieregeling heet SIM wat staat voor Subsidieregeling Instandhouding Monumenten.
De regeling gaat uit van regulier (sober) onderhoud. Op basis van een vast model moet een 6 jarig onderhoudsplan (periodiek instandhouding plan, oftewel PIP) worden opgesteld. Op basis hiervan wordt subsidie toegekend. Voor molens geld dat de maximale subsidie 50% van de kosten is, tot een maximum subsidiabel bedrag van € 60.000,- voor 6 jaar. Dit houdt in dat er maximaal € 30.000,- subsidie kan worden verkregen voor 6 jaar, dus € 5.000,- per jaar, mits er voor het dubbele bedrag onderhoud wordt uitgevoerd aan de molen.
https://www.monumenten.nl/onderhoud-en-restauratie/instandhoudingssubsidie
Bij provincie Noord-Brabant is een aanvulling op bovenstaande subsidie aan te vragen. Op basis van hetzelfde 6-jarenplan kan nog eens 20% tot een maximumsubsidie van €10.000 voor 6 jaar worden aangevraagd.
http://www.mwnb.nl/Regelgeving/subsidiemolens
Onderhoudssubsidie voor de overige molens
Bij de provincie Noord-Brabant is ook onderhoudssubsidie aan te vragen voor molens (of molenrompen) die geen Rijksmonument zijn. Ook hiervoor moet een 6-jarig onderhoudsplan worden gemaakt. Hiervoor is maximaal 50% van de kosten subsidiabel tot een maximum van €24.500,- voor 6 jaar.
http://www.mwnb.nl/Regelgeving/subsidiemolens
Restauraties
We spreken van restauratie als er een opeenstapeling van groot onderhoud is, of bij (groot) achterstallig onderhoud. Het doel is dit eigenlijk te voorkomen, maar dit is natuurlijk niet altijd mogelijk. Restauratieregelingen zijn niet structureel, en als deze er zijn worden deze altijd overvraagd.
Het Rijk heeft de subsidie voor restauraties gedelegeerd naar de provincies. De provincies verdubbelen dit bedrag, en besluiten hoe dit geld in te zetten. In Brabant gaat het om 3,2 miljoen per jaar, voor álle Rijksmonumenten.
Van 2013 tot en met 2015 is er in Brabant een restauratieregeling specifiek voor molens geweest, om de achterstand die er in Brabant was in te lopen. Dit was een vrij uitzonderlijke situatie. Vanaf oktober 2016 is er een algemene restauratieregeling opengesteld, maar de verwachting is dat deze erg overvraagd zal worden. De provincie wil de beschikbare gelden gerichter in gaan zetten.
Nevenfuncties
De RCE heeft een subsidieregeling “herbestemmen”. Deze regeling bestaat uit twee onderdelen; subsidie voor het wind en water dichtmaken, en subsidie voor onderzoek naar de neven of herbestemming mogelijkheden. Dit kan bijvoorbeeld een haalbaarheidsonderzoek of procesonderzoek zijn. Over deze regeling leest u meer hier:
https://www.monumenten.nl/onderhoud-en-restauratie/subsidie-voor-herbestemming
Fondsen
Naast de subsidies zijn er verschillende fondsen die in sommige gevallen een bijdrage doen aan molens. Het gaat hierbij altijd om projectsubsidies, en niet om regulier onderhoud of de exploitatie. Ook is er een prijs, namelijk de BankGiro Loterij Molenprijs. Dit is een jaarlijkse publieksprijs, ingesteld en georganiseerd door Vereniging De Hollandsche Molen, met ondersteuning van de BankGiro Loterij. De BankGiro Loterij Molenprijs wordt jaarlijks toegekend aan de molen met een restauratieplan of een op verbetering gericht project dat de meeste publiekstemmen heeft gewonnen. Dat plan kan dus het fysieke herstel van de molen of een molenonderdeel behelzen, door middel van een restauratie maar het kan ook een materiële aanvulling van de molen bevatten, bijvoorbeeld het creëren van een educatief centrum.
Voor andere fondsen en mogelijkheden kunt u kijken op de website van De Hollandsche Molen: