Pilot Watermolenlandschappen in Het Groene Woud

Pilot Watermolenlandschappen in Het Groene Woud

Met het pilotproject Watermolenlandschappen in Het Groene Woud hebben we de basis gelegd voor het Erfgoed Deal project Watermolenlandschappen voor klimaatadaptatie

Integrale aanpak

Doel van het pilotproject was om in het werkgebied van Het Groene Woud het concept van watermolenlandschappen breed onder de aandacht te brengen en samen met partners te werken aan een integrale en structurele aanpak van watermolenlandschappen bij de invulling van beleid op het gebied van water, landschap, erfgoed, natuur, ruimte en recreatie. Het project liep van 2018 tot 2019. 

Een watermolenlandschap, zoals dit watermolenlandschap bij Coll, is het landschap bovenstrooms van de molen, dat onder invloed van de wateropstuwing voor de molen eeuwenlang te maken had met nattere omstandigheden. Dat heeft geleid tot specifieke bodemvorming, bijzondere natte natuurwaarden en een herkenbaar historisch landschap. 

Vijf watermolenpaspoorten

In het project zijn vijf watermolenpaspoorten opgesteld: voor de Venbergse, Genneper, Collse, Opwettense en Hooidonkse watermolen. Een watermolenpaspoort is een gestandaardiseerd rapport met een beoordeling van de actuele toestand van een molen en haar omgeving. De paspoorten maken een onderlinge, meer evenwichtige vergelijking tussen molens mogelijk. Ook kunnen knelpunten objectief worden vastgesteld, bijvoorbeeld met betrekking tot onderhoud, ruimtelijke kwaliteit of hydrologie. 

Quick scan verdwenen watermolens

Voor 17 verdwenen watermolens in het stroomgebied van de Dommel is onderzocht of er landschappelijke relicten van die molenlandschappen te vinden zijn, die benut kunnen worden voor maatregelen op het gebied van waterbeheer, beekherstel en/of natuurontwikkeling. 

Landschapsversterking bij twee watermolens

Bij de watermolens van Venbergen en Opwetten zijn plannen opgesteld voor de versterking en het zichtbaar maken van het historische watermolenlandschap. Die plannen zijn inmiddels uitgevoerd. 

Drukbezocht werkatelier

In samenwerking met Mozaïek Dommelvallei is op 4 april 2019 een werkatelier georganiseerd in Geldrop, met zo’n 80 deelnemers. Het heeft geleid tot verbreding van het netwerk en vergroting van de bekendheid en mogelijkheden van het concept ‘watermolenlandschap’. Aangestoken door het succes van het pilotproject, is er veel enthousiasme ontstaan voor concrete vervolgstappen. Het Erfgoed Deal project watermolenlandschappen en Klimaatadaptatie is daar het directe gevolg van. 

Partners

Het pilotproject was een initiatief van Molenstichting Noord-Brabant, in nauwe samenwerking met Streeknetwerk Het Groene Woud. Het project werd mede gefinancierd door Het Groene Woud, provincie Noord-Brabant, Waterschap de Dommel, diverse gemeenten, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Mozaïek Dommelvallei. 

Producten